Kaplica Świętej Zofii na Ratajach to miejsce wyjątkowe, położone wśród pól i łąk jest idealne do zapatrzenia się w cudne dzieło stworzenia. Przy kaplicy rośnie też dąb Cichociemny, który kiedyś, za stuleci wiele będzie szumiał opowieści o czasach odległych, nam współczesnych. Być może zaszumi o świętej Elżbiecie Węgierskiej, która od wieków nad tą ziemią czuwa.
A, że stareńki obraz jest, to wiedzą o tym najstarsi wnukowie najstarszych mieszkańców Wąchocka, bo tam obraz ma swój początek. Prawdopodobnie, bo kto by pamiętał odległe czasy I połowy XVII wieku. Według przekazów obraz stanowił element wyposażenia, ufundowanego przez cystersów, kościoła pw. Św. Elżbiety w Wąchocku, a że kościół ów został rozebrany w 1845 r. to i prawdopodobnie wówczas obraz ten trafił do kaplicy w Ratajach.
A zatem cztery oto wieki święta Elżbieta wysłuchuje modlitw wiernych i wciąż tak samo piękna. Ubraną w czarną suknię przepasaną sznurem i szary płaszcz tercjarski widnieje na płótnie o wymiarach 135 cm x 88 cm. Na głowie przykrytej welonem korona królewska, w lewej dłoni święta trzyma czerwoną księgę z ułożoną na niej podwójną koroną, prawą dłonią rozdaje dwóm, klęczącym u jej stóp żebrakom złote monety. W tle budynki świątyń i zamku, w górze obrazu chmury, z których w stronę Św. Elżbiety padają świetliste promienie. U stóp postaci łąka z dekoracyjnie malowanymi roślinami.
Choć wciąż piękna, jak wspominaliśmy, to niemłoda, a zatem nieco odświeżenia na korzyść tylko wyjść mogło. Prace konserwatorskie polegające na pełnej konserwacji technicznej i estetycznej zabytkowego obrazu były możliwe do przeprowadzenia dzięki udziałowi Opactwa Ojców Cystersów w Wąchocku w konkursie na realizacje zadań publicznych w zakresie ochrony zabytków wpisanych do rejestru zabytków organizowanym przez Urząd Marszałkowski Województwa Świętokrzyskiego i Urząd Miasta i Gminy w Wąchocku.
Konserwacja obrazu została wykonana w pełnym zaplanowanym zakresie, a wykonane zabiegi przywróciły obiektowi właściwości techniczne i pierwotną, XVII-wieczną estetykę.
Wdzięczni parafianie z Rataj składają gorące słowa podziękowania wszystkim którzy przyczynili się do realizacji projektu a zwłaszcza Wielebnemu Ojcu Opatowi Eugeniuszowi Augustynowi, Urzędowi Marszałkowskiemu Województwa Świętokrzyskiego w Kielcach za pokrycie 50% kosztów wykonanych prac, Urzędowi Miasta i Gminy w Wąchocku za pokrycie 50% kosztów wykonanych prac, Wojewódzkiemu Świętokrzyskiemu Konserwatorowi Zabytków w Kielcach oraz Ewelinie i Marcinowi Gruszczyńskim właścicielom Pracowni Konserwacji Dzieł Sztuki w Rzeszowie którzy wykonali prace konserwatorskie.
Szczególne podziękowania należą się dla Pani Annie Fiślak, która czuwała nad pracami renowacyjnymi w kaplicy. To z jej inicjatywy oraz za jej pośrednictwem udało się zrealizować, te przedsięwzięcia.