Czy ktoś w Starachowicach panuje nad finansami szpitala?

Kilka tygodni temu opisywaliśmy sprawę zmiany planu finansowego naszego Szpitala i zwiększenie straty do kwoty ponad 21,8 mln zł. W tym czasie zwróciliśmy się do Piotra Babickiego, starosty starachowickiego oraz Jacka Walkowskiego, dyrektora Powiatowego Zakładu Opieki Zdrowotnej w Starachowicach o podanie wielkości dokonanej korekty oraz wskazanie głównych przyczyn zwiększenia planowanej straty. Za czym przejdę do omawiania udzielonych odpowiedzi obu panów, na chwilę zatrzymam się na datach…

19 września 2024 roku

Tego dnia odbyła się sesja Rady Powiatu Starachowickiego, na której jednym z punktów było sprawozdanie z wykonania planu finansowego PZOZ Starachowice za pierwsze półrocze 2024 roku. Radni powiatowi otrzymali w sierpniu br. komplet danych, z których dowiedzieli się między innymi, że strata ze sprzedaży usług medycznych w szpitalu (czyli leczenia pacjentów) wyniosła ponad 12,1 mln zł, co stanowiło 95,73% planowanej straty na cały 2024 rok. Strata z całości działalności szpitala za sześć miesięcy osiągnęła poziom 10,08 mln zł, co stanowiło 105,76% straty planowanej na cały 2024 rok. Ponadto, z 32 poradni specjalistycznych funkcjonujących w szpitalu aż 21 przyniosło straty (przy uwzględnieniu zapłaty za nadwykonania nielimitowane stratę przyniosło 16 poradni). Podobna sytuacja występuje również w przypadku oddziałów szpitalnych – na 16 oddziałów, 11 przyniosło straty na działalności leczniczej (nawet po uwzględnieniu zapłaty za nadwykonania nielimitowane).

Taka sama sytuacja dotyczy niestety także Zakładu Opiekuńczo-Leczniczego, Stacji Dializ, Ośrodka Rehabilitacji Dziennej, Ośrodka Rehabilitacji Kardiologicznej, Izby Przyjęć oraz innych jednostek pomocniczych o charakterze medycznym. Wszystkie powyższe dane pochodzą z „Informacji o przebiegu wykonania planu finansowego PZOZ Starachowice za I półrocze 2024 roku”, dostarczonej radnym Rady Powiatu przez dyrektora Jacka Walkowskiego. Każdy, kto czyta takie informacje, oczekiwałby od radnych szerokiej dyskusji, wielu pytań, a przede wszystkim pełnej informacji od osób odpowiedzialnych za zarządzanie i nadzór nad działalnością szpitala. Miejscem, w którym mieszkańcy powiatu mogliby zobaczyć i posłuchać takiej dyskusji, jest oczywiście sesja Rady Powiatu, transmitowana online. Niestety, rozczaruję Państwa – w dniu 19 września podczas obrad Rady Powiatu w punkcie dotyczącym sprawozdania z realizacji planu finansowego PZOZ Starachowice panowała „cisza jak po śmierci organisty” i brakło jakiejkolwiek dyskusji.

20 września 2024 roku

Kilkanaście dni wcześniej członkowie Rady Społecznej Szpitala otrzymali dokumenty, z których jasno wynikało, że dyrektor PZOZ proponuje bardzo znaczącą korektę i zwiększenie straty szpitala ponad dwukrotnie – z 9,5 mln zł do 21,8 mln zł. Co ciekawe, w składzie Rady Społecznej Szpitala są między innymi Starosta, Wicestarosta, etatowy członek zarządu, Prezydent Starachowic oraz kilku radnych Rady Powiatu Starachowickiego. Z nieoficjalnych informacji wiemy, że obrady Rady Społecznej Szpitala tego dnia były dosyć nerwowe, co doprowadziło do opuszczenia posiedzenia przez przedstawiciela Wojewody Świętokrzyskiego. (Kulisy obrad Rady opiszemy w kolejnym wydaniu Gazety). Reasumując, Rada Społeczna, choć w okrojonym składzie, pozytywnie zaopiniowała wzrost planowanej straty na koniec 2024 roku do poziomu 21,8 mln zł. Dziwi nas postawa Starosty Starachowickiego Piotra Babickiego, który mając wiedzę o planowanym tak dużym wzroście straty szpitala, nie poinformował o tym radnych Rady Powiatu podczas sesji w dniu 19 września br.

Kto pyta, nie błądzi!

Aby każdy z Państwa mógł zapoznać się z opinią Starosty i dyrektora Szpitala w tej sprawie, zadaliśmy obu Panom bardzo proste pytanie: proszę przedstawić główne przyczyny zwiększenia planowanej straty szpitala. (Aby zachować rzetelność dziennikarską, pełny tekst odpowiedzi Starosty i dyrektora Szpitala zamieszczamy na końcu tego artykułu. Odpowiedź pana Starosty Babickiego jest w formie ogólnego „komentarza”, który nie wskazuje ani przyczyn zaistniałej sytuacji, ani sposobów wyjścia z obecnego impasu szpitala. Pan Starosta ograniczył się do kilku banalnych stwierdzeń, takich jak cyt.: „plan finansowy jest żywą materią, sytuacja PZOZ jest na bieżąco monitorowana przez Zarząd i Radę Społeczną”. Przy tej okazji nie omieszkał również pochwalić się nową funkcją Przewodniczącego Konwentu Powiatów Województwa Świętokrzyskiego, co, jak twierdzi, jest przejawem jego troski o zapewnienie właściwej organizacji opieki zdrowotnej. Czy nie prościej było odpowiedzieć redakcji, dlaczego koszty szpitala wzrosną o ponad 24,6 mln zł, usługi o ponad 9,3 mln zł, a wynagrodzenia i pochodne o ponad 10 mln zł do końca 2024 roku? Cóż, jest takie przysłowie: „jaki pan, taki kram”, i niech to posłuży za cały komentarz do odpowiedzi pana Starosty.

Dyrektor Szpitala, pan Jacek Walkowski, przesłał nam obszerną odpowiedź, wskazującą obszary kosztów, w których nastąpiły duże zmiany. Po analizie otrzymanych odpowiedzi oraz dokumentów, które posiadamy, wynika, że sytuacja szpitala jest naprawdę poważna i wymaga bardzo rozważnych i przemyślanych decyzji. Niepokoić może fakt, iż wskazane w odpowiedzi pozycje kosztowe, które uległy największemu wzrostowi, były znane lub powinny być znane dyrekcji szpitala na początku 2024 roku przy konstrukcji planu finansowego. Wymienię tu wzrost wynagrodzenia minimalnego oraz wzrost wynagrodzeń personelu medycznego od 1 lipca 2024 roku. W pierwszym przypadku rozporządzenie wydano 14 września 2023 roku, a w drugim – 9 lutego 2024 roku. GUS podał wskaźnik wzrostu przeciętnego wynagrodzenia za 2023 rok, na podstawie którego przeliczane są wynagrodzenia w służbie zdrowia od lipca 2024 roku. Podobnie rozporządzenie OW-PSZ Ministra Zdrowia wydano 14 maja br.

Jeśli chodzi o inne pozycje kosztów, to kompletnie niezrozumiały jest wzrost opłat za energię cieplną o 73%, czyli o ponad 1,2 mln zł. Przecież nie tak dawno wykonano modernizację energetyczną szpitala za ponad 13 mln zł, która miała przynieść oszczędności, a mamy do czynienia z sytuacją odwrotną. Niepokojący jest również wzrost usług kontraktowych o ponad 6 mln zł, co zamknie się na koniec roku kwotą ponad 51,8 mln zł. Analizując sprawozdania finansowe szpitala, widać, że mamy do czynienia z rachunkowością finansową zgodną z ustawami i przepisami prawa. Jednak w naszym szpitalu nie istnieje rachunkowość zarządcza, niezbędna do efektywnego zarządzania. Najlepszym tego dowodem jest opisywany wzrost straty szpitala i nieodparte wrażenie, że Starosta i dyrektor szpitala poruszają się w omawianym temacie jak „dzieci we mgle”. Kilka lat temu zaniechano tzw. budżetowania oddziałów szpitalnych, co było dużym błędem. Nie można efektywnie zarządzać szpitalem, gdy nie posiada się bieżących informacji na temat kosztów wykonywanych procedur medycznych na oddziałach i w poradniach specjalistycznych. To samo dotyczy kosztów jednostkowych usług medycznych w rozbiciu na poszczególne komórki pionu medycznego.

Jak długo można zganiać winę za złą sytuację finansową Szpitala na Covid, na wojnę w Ukrainie, czy niską wycenę procedur medycznych? A może warto najpierw u siebie znaleźć błędy by móc oddzielić politykę od profesjonalnego zarządzania Szpitalem? Bo inaczej co niektórym pozostanie jedynie łacińska maksyma ” Medice , cura te ipsum ” , czyli w tłumaczeniu Lekarzu, lecz się sam.

Cała odpowiedź Jacka Walkowskiego, dyrektora Szpitala Czytaj tutaj

Odpowiedź Piotra Babickiego, starosty Powiatu Starachowickiego

W odpowiedzi na Pana pytania, zadane drogą mailową w dn. 07.10.2024, przekazuję komentarz starosty Piotra Babickiego.

Plan finansowy szpitala jest żywą materią. Ulega ciągłym modyfikacjom w ciągu roku budżetowego, co jest związane z prowadzącą przez szpital działalnością, sposobem finansowania przez NFZ, ale też sytuacją makroekonomiczną kraju.

Faktem jest, że szpitale w Polsce borykają się z coraz większymi problemami finansowymi z uwagi na niedostateczne finansowanie przez NFZ. Zła sytuacja makroekonomiczna odbija się również na funkcjonowaniu naszej placówki, czego efektem jest planowane zwiększenie straty szpitala na koniec roku.

Należy jednak podkreślić, że PZOZ w Starachowicach nie ogranicza zakresu udzielanych świadczeń medycznych, na bieżąco reguluje swoje zobowiązania, zachowuje płynność finansową i inwestuje w odtwarzanie majątku, co potwierdzają zwiększone koszty amortyzacji. Wiele szpitali w Polsce, w tym także w województwie świętokrzyskim, mimo planowanych strat, nie zachowuje stabilności w wymienionych aspektach.

Sytuacja finansowa  PZOZ w Starachowicach jest na bieżąco monitorowana zarówno przez Zarząd Powiatu, jak i Radę Społeczną szpitala. Wymaganych wyjaśnień udziela na bieżąco dyrekcja PZOZ.

Podejmujemy także inne działania w trosce o zapewnienie właściwej organizacji opieki zdrowotnej. Przykładem tego jest choćby przyjęcie przez Konwent Powiatów Województwa Świętokrzyskiego, któremu przewodzę, stanowiska w sprawie aktualizacji Wojewódzkiego Planu Transformacji dla Województwa Świętokrzyskiego na lata 2022-2026, który jest furtką do pozyskiwania środków z Krajowego Planu Odbudowy (KPO) i innych środków pomocowych na wsparcie szpitali. Naszym priorytetem jest, aby każdy mieszkaniec miał dostęp do jak najlepszej opieki medycznej. Najbliższe  posiedzenie Konwentu, poświęcone będzie właśnie kwestiom finansowania opieki zdrowotnej. Mamy potwierdzenie uczestnictwa od Wojewody Świętokrzyskiego oraz dyrektor świętokrzyskiego oddziału NFZ w Kielcach.  

Protokół z posiedzenia Rady Społecznej z dnia 20 września 2024r. będzie mógł zostać udostępniony po jego przyjęciu przez Radę Społeczną, co nastąpi na kolejnym posiedzeniu tego gremium.