„Starachowianie” od 70 lat na scenie

 Teatr Muzyczny „Nad Kamienną” – „Starachowianie” już od siedmiu dekad tańczy i śpiewa ciesząc się niesłabnącą sympatią publiczności. Artyści – amatorzy prezentują na scenie cały wachlarz emocji. Żywiołowość ludowych oberków i liryzm kujawiaków. Patos dostojnego poloneza, melancholijność cygańskich pieśni i humor piosenek z warszawskiej Pragi. W przyszłą sobotę 16 listopada br. zespół zaprosi nas w artystyczną podróż po swoim bogatym repertuarze w ramach koncertu jubileuszowego w Parku Kultury.

Teatr Muzyczny „Nad Kamienną” – „Starachowianie” to spadkobierca tradycji, którą budowało wiele pokoleń miłośników muzyki, śpiewu i tańca. Zalążkiem zespołu był kilkunastoosobowy balet, który rozpoczął swoją działalność w 1953 roku w nowo  wybudowanym przez Fabrykę Samochodów Ciężarowych w Starachowicach Zakładowym Domu Kultury przy dzisiejszej ulicy Radomskiej. W 1954 roku z inicjatywy Zdzisława Krywki, późniejszego wieloletniego dyrektora ZDK, grupa baletowa przekształciła się w Zespół Pieśni i Tańca „Starachowianie”. Jego pierwszym instruktorem został Tadeusz Suchodolski. Już rok później młodzi artyści ze Starachowic z powodzeniem  zadebiutowali na prestiżowym wydarzeniu – międzynarodowym Festiwalu Młodzieży i Studentów w Warszawie, gdzie zdobyli II miejsce. Ten sukces otworzył im możliwość występów na scenach ogólnopolskich i wojewódzkich, a z czasem dał okazję do wyjazdów zagranicznych. Pierwszy z nich miał miejsce w 1962 roku, „Starachowianie” wystąpili wtedy w ówczesnej NRD. Potem były koncerty na Węgrzech, w Bułgarii, Niemczech, Rosji, Słowacji, Belgii, Ukrainie i Francji. W 1991 zespół zmienił nazwę na „Teatr Muzyczny nad Kamienną”, a pod obecną – Teatr Muzyczny „Nad Kamienną” – „Starachowianie” występuje od 2010 roku.

Zespół przez dziesięciolecia był miejscem twórczej realizacji dla setek artystów –  amatorów zakochanych w tańcu, śpiewie i muzyce nawiązujących do tradycji ludowych, kultury narodowej oraz folkloru miejsko – biesiadnego. Grupa pasjonatów miała okazję doskonalić swój warsztat pod kierunkiem tak wybitnych tancerzy i choreografów jak Witold Zapała, czy Małgorzata Włoczkowska, którzy byli związani z legendarnym Państwowym Zespołem Ludowym Pieśni i Tańca „Mazowsze”. Swój wkład w 70 – letni dorobek zespołu włożyli również muzycy: Halina i Tadeusz Prejzner, Karol Anbild, Henryk Gostomski, Mirosław Niziurski, Leopold Kozłowski, Józef Buśko, choreografowie: Józef Marciniak, Danuta Nawrocka, Jadwiga Mierzejewska, Jerzy Gogół, Kazimierz Redisz, Janusz Dąbrowski, Małgorzata Wyderska i akompaniatorzy: Halina Prejzner, Jerzy Wąsala i Antoni Herc.      

Za promowanie kultury ludowej i narodowej Teatr ze Starachowic był odznaczany przez przedstawicieli władz różnych szczebli. Został laureatem prestiżowego Medalu Zasłużony Kulturze Polskiej „Gloria Artis” oraz nagrody ministra kultury i dziedzictwa narodowego. Zespół zdobył także Odznakę Tysiąclecia Państwa Polskiego, Odznakę „Za zasługi dla Kielecczyzny”, Złotą Odznakę Związku Zawodowego „Metalowcy” oraz nagrody i dyplomy ministra kultury, wojewody kieleckiego, marszałka województwa świętokrzyskiego i prezydenta Starachowic.

Pasja do tańca i do uczenia  

Choreografem Teatru Muzycznego „Nad Kamienną” – „Starachowianie” jest Małgorzata Wyderska, wieloletnia tancerka zespołu związana z nim od 50 lat.

– Zawsze chciałam układać choreografię, czułam, że potrafię uczyć innych tańca – mówi.

– Z wiekiem coraz bardziej się spełniam w tym, gdy patrzę jak ktoś tańczy moje układy, niż gdy ja sama występuję na scenie. Pierwsze kroki w tej działalności stawiałam w latach 80 – tych za profesora Redisza jako pomoc choreografa i instruktor młodszej grupy „Starachowian”. Potem pracowałam jako choreograf w innym miejscu, ale cały czas tańczyłam w „Starachowianach”, którzy wtedy nie mieli stałego choreografa. I tak jakoś spontanicznie się tym zajęłam. A oficjalnie jako choreograf zespołu zostałam zatrudniona za dyrektor Anety Kordasiewicz. Repertuar „Starachowian” zmieniał się z biegiem lat. Zaczynaliśmy od typowo ludowego repertuaru, teraz są to także tańce towarzyskie, biesiadne, czy różnych narodów. Widzimy, że taka zróżnicowana, rozrywkowa oferta bardzo podoba się publiczności – zauważa Małgorzata Wyderska.

W tańcu od 70 lat 

Obecny skład „Starachowian” to osoby, które pamiętają zarówno początki zespołu jak i nowicjusze, którzy tu rozpoczęli swą przygodę z tańcem. Przedział wiekowy wynosi od 26 do 88 lat. W takim wieku jest najstarszy tancerz zespołu Jerzy Kopeć związany ze „Starachowianami” od samego początku, czyli od 70 lat. Pan Jerzy to prawdziwy fenomen, przykład wprost nieprawdopodobnej kondycji, która pozwala mu do dziś występować na scenie. W „Starachowianach” zaczynał jako chórzysta, ale po kilku miesiącach na potrzeby występu na międzynarodowym festiwalu młodzieży i studentów musiał nauczyć się kroków poloneza, oberka i mazura.

– I tak przeszedłem do zespołu tanecznego. A że byłem pracowitym chłopakiem, to już w wieku 20 lat, bo do zespołu przyszedłem jak miałem 18 lat, tańczyłem solówkę. Mój ulubiony taniec to mazur – opowiada.

Na pytanie, jak zachowuje tak dobrą formę w swoim wieku odpowiada:

–  Do dziś codziennie ćwiczę figury taneczne. Trochę mi może wysiada kolano, ale nadal wszystkie taneczne ruchy wykonuję -podkreśla z humorem.

Pan Jerzy zaimponuje nam jeszcze swoją energią, bo wystąpi na koncercie jubileuszowym zespołu. Wydarzenie odbędzie się w sobotę 16 listopada o godz.17.00 na scenie Parku Kultury. Będzie to artystyczna podróż przez dorobek zespołu, który tylko dzięki autentycznej pasji swoich członków nie zniknął z kulturalnej mapy naszego miasta.