OPOWIEŚCI O POWSTANIU STYCZNIOWYM

Gminna Biblioteka Publiczna w  Brodach gościła 8 marca br. pochodzącego z Krynek doktora Krzysztofa Gęburę, historyka i pracownika naukowego Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. W bardzo interesujący sposób opowiadał on o  dziejach XIX-wiecznych Brodów, Krynek i okolic, ze szczególnym uwzględnieniem okresu Powstania Styczniowego.
Słuchacze, wśród których byli uczniowie i mieszkańcy gminy, poznali sytuację polityczną tamtego okresu oraz najważniejsze postaci związane z okolicami Brodów. Prelegent zaprezentował wiele ciekawostek historycznych. Opowiedział m. in. o Józefie Majewskim – fundatorze kapliczki Chrystusa Frasobliwego w Krynkach, który był właścicielem miejscowej karczmy i dużej wytwórni spirytusu. Historyk odkrył, że jego syn, Karol, był jednym z przywódców konspiracyjnego stronnictwa białych, pierwszym prezesem rządu Powstania Styczniowego. Drugi syn, Władysław, był znanym adwokatem i twórcą „Kuriera Warszawskiego”.
Krzysztof Gębura zainteresował słuchaczy opowieścią o powstańcu – Józefie Szaybo, który w latach 80-tych XIX wieku był zawiadowcą Zakładów Brodzkich. Miał on romans z Marią Skłodowską-Curie, następnie ożenił się z córką Stanisława Moniuszki. Pochowany został na cmentarzu w Wierzbniku. Jego prawnukiem jest jeden z najbardziej znanych na świecie rysowników Rościsław (Rosław) Szaybo.
Mieszkańcy Brodów i Krynek czynnie uczestniczyli w Powstaniu Styczniowym, dawali schronienie 1863 roku, a tereny naszej gminy były miejscem walk i potyczek zbrojnych. Miało tu miejsce co najmniej sześć większych potyczek zbrojnych. Największą z nich była Bitwa o Iłżę w dniach od 8 do 21 kwietnia 1863 r. W pobliżu Brodów były dwa miejsca, gdzie powstańcy obozowali prawie na stałe: bagna w okolicy Lipia i teren przy „Oczku” (obecnie rezerwat „Skały w Krynkach”). Mieszkańcy dawali schronienie powstańcom i zapewniali im żywność. Pomimo tego, że Powstanie Styczniowe zakończyło się klęską, to jednak rozbudziło nadzieje na to, że Polska będzie kiedyś niepodległa.
Na zakończenie słuchacze zadawali pytania, a dyrektor biblioteki Anna Stachucy podziękowała dr. Krzysztofowi Gęburze za ciekawą prelekcję i zaprosiła na kolejne spotkania.