Kolonia robotnicza – serce starachowickiej rewitalizacji

Prezydent Miasta Marek Materek, na kolejny wspólny spacer zaprosił mieszkańców do serca starachowickiej rewitalizacji, którym jest teren dawnej kolonii robotniczej, na osiedlu Wzgórze. – Od tego osiedla rozpoczęła się rewitalizacja, ale wokół osiedla Wzgórze mamy mnóstwo terenów, które na naszych oczach będą się zmieniały w kolejnych latach – zapowiada prezydent.
Po wizycie na rewitalizowanych zbiornikach wodnych Lubianka i Pasternik, Parku Kultury oraz w zmodernizowanej miejskiej oczyszczalni ścieków w kolejny „Spacer z Prezydentem”, mieszkańcy udali się na osiedle Wzgórze.
– Wspólnie odwiedzamy teren dawnej kolonii robotniczej, 16 przedwojennych budynków wielorodzinnych, które przez lata popadały w ruinę. Postawiliśmy na to, aby budynki te zyskały nowy blask – informuje Prezydent Miasta Marek Materek. – Zależało nam na tym, aby poprawić warunki w których mieszkają osoby, które wynajmują od gminy lokale socjalne, ale także aby zmienić znacząco obraz tego osiedla. Bo tak też się stanie dzięki tej inwestycji. Wymieniamy eternit na nową dachówkę, ocieplamy budynki, wykonujemy nowe instalacje elektryczne, centralnego ogrzewania. To wszystko zmienia się na naszych oczach. Mówiąc o kompleksowym remoncie mamy na myśli między innymi wyburzenie wewnętrznych ścian i budowę od nowa, demontaż piecy na paliwa stałe „kopciuchów”  a w ich miejsce miejsce zamontowanie instalacji centralnego ogrzewania, instalacji centralnej ciepłej wody użytkowej. Zamontowana tu instalacja elektryczna także miała dobre kilkadziesiąt lat, a może więcej i od nowości nie była wymieniana. Najwyższy czas to zmienić. Wiecie państwo jak schody w tym w budynkach wyglądały, nie spełniały obowiązujących norm dlatego wszystkie są przebudowywane tak naprawdę na nowo. Stropy także tutaj zostały wyburzone i są budowane nowe, stolarka okienna i drzwiowa jest wymieniana. Ściany zewnętrzne zostały ocieplone. Wszystkie te budynki posiadały eternit, w to miejsce wchodzi nowa dachówka. Ogromny zakres prac jest tu realizowany. Cztery budynki przechodzą przemianę, wybudowaliśmy także budynek w którym znajdować się będzie świetlica środowiskowa i mieszkania chronione.
16 budynków wielorodzinnych położonych jest na wzgórzu, z którego rozciąga się piękny widok na zbiornik Pasternik i okolice. Obszar domów byłych dyrektorów starachowickiej fabryki, przez lata był miejscem zaniedbanym, pełnym problemów społecznych. Przed wojną budynki były własnością gminy, na przestrzeni lat prawa własności uległy zmianie. Część lokali została wykupiona przez prywatnych właścicieli i stała się własnością wspólnot mieszkaniowych. 10 z nich nadal należy do Gminy Starachowice.
Serce rewitalizacji
Rewitalizacja Miasta Starachowice to ogromny projekt obejmujący swym zasięgiem nie tylko osiedle Wzgórze, ale także Park Miejski, zbiornik Pasternik, teren Starachowic Dolnych i inne części miasta. Miasto, jako jedno z 20 miast w kraju, na przygotowanie dokumentacji, niezbędnych do realizacji zaplanowanych inwestycji, pozyskało fundusze z Ministerstwa Funduszy i Polityki Regionalnej w ramach konkursu „Modelowa rewitalizacji miast”.
– Nazywamy kolonię robotniczą sercem rewitalizacji, ponieważ oprócz osiedla Wzgórze robimy masę prac wokół tego osiedla. To jest skwer, który zmienił swoje oblicze zlokalizowany pomiędzy ul. Zakładową a ul.1 Maja. To jest skwer przed Parkiem Kultury, który w tej chwili jest w trakcie realizacji – wymienia Prezydent Miasta Marek Materek. – Kolejne są Starachowice Dolne, gdzie powstanie Centrum Komunikacyjne. To jest budynek dworca PKP, który wewnątrz, dzięki spółdzielni socjalnej Agawa, która prowadzi bar mleczny Miś, zyskał nowe oblicze. Gmina wyremontowała łazienki będące własnością PKP, aby pasażerowie mogli z nich korzystać. Liczę, że uda się nam przekonać PKP do remontu budynku dworca z zewnątrz. W tej chwili trwa oczyszczenie zbiornika Pasternik, za chwilę ruszy zagospodarowaniem północnej linii brzegowej i budowa mostku na rzece Kamiennej. Kolejne plany to kompleksowy remont samego budynku Parku Kultury, zagospodarowanie przestrzeni Parku Miejskiego, tu większość prac za nami. Z procesem zmian będziemy szli dalej i chcemy pociągnąć obszar rewitalizacji z Parku Miejskiego przez obszar Szlakowiska, tu chciałbym aby ta przestrzeń była przyjazna dla mieszkańców, do odpoczynku, poczęstunku i relaksu.
Kolejne plany inwestycyjne, jak informuje prezydent, dotyczą remontów dróg, ulicy Rotmistrza Pileckiego, przebudowy ulic: Fryderyka Chopina, Marii Kaczyńskiej, Armii Krajowej, Radomskiej, oraz kolejnych ulic na os. Orłowo.
– Jest ze mną moja zastępczyni Aneta Nasternak, która była pełnomocnikiem do spraw rewitalizacji, tworzyła z naszymi pracownikami Gminny Program Rewitalizacji, a w tej chwili jako zastępca nadal pełni tę funkcję i pracuje, aby ten proces postępował – mówi prezydent Marek Materek. – Bardzo się cieszę z tego, że do Starachowic przyjeżdżają kolejne grupy z różnych miast reprezentujące różne podmioty, instytucje publiczne, po to żeby zobaczyć jak kompleksowo należy prowadzić proces rewitalizacji miasta. W innych miastach w Polsce, ale także i zagranicą np. w Mołdawii,, jesteśmy pokazywani jako wzór do naśladowania dla innych, my mieszkańcy Starachowic razem. Programy rewitalizacji mołdawskich miast powstawały w oparciu o dokumenty, które między innymi właśnie w Starachowicach były tworzone, z udziałem mieszkańców tego osiedla. Część z osób, które dzisiaj są na spacerze, to osoby które od samego początku w tym procesie uczestniczyły. Pani Kamila, pani Dorota pan Tadeusz pan Waldek i inni. Państwo byliście na pierwszych spotkaniach, które organizowaliśmy w budynku Parku Kultury i w terenie. Kiedy te dokumenty powstawały, program rewitalizacji czy strategia rozwoju miasta, to wielu ludzi patrzyło na to z przymrużeniem oka, niedowierzając czy kiedykolwiek będzie możliwe zrobienie tego, co sobie zaplanowaliśmy. Dziś mogę powiedzieć, że zbliżamy się wielkimi krokami do momentu kiedy wszystkie te prace zostaną zakończone. Podziękowania dla wszystkich państwa za cierpliwość, za wyrozumiałość, za to że dobrnęliśmy do tego momentu wspólnie.
Mieszkania chronione i świetlica środowiskowa
Przebudowa i remont budynku mieszkalnego wielorodzinnego oraz przebudowa, nadbudowa i zmiana sposobu użytkowania budynku gospodarczego. Zadanie jest realizowane w ramach projektu: „Rewitalizacja – Lepsze życie w Starachowicach, mieście, które znalazło pomysł na siebie”.
Zakres prac obejmuje:
przebudowę i remont budynku mieszkalnego przy ul. Widok 10, łącznie 12 mieszkań.
przebudowę, nadbudowę i zmianę sposobu użytkowania budynku gospodarczego na budynek mieszkalny wielorodzinny – 4 mieszkania chronione i świetlica z zapleczem.
budowę i remont przyłączy: wodociągowego, kanalizacji sanitarnej, kanalizacji deszczowej,
zagospodarowanie terenu: murek oporowy, ukształtowanie terenu, elementy małej architektury, nasadzenia i trawniki.
Obecnie: prowadzone są prace wykończeniowe wewnątrz i na zewnątrz budynków. Wykonawcą prac jest Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Usługowo-Handlowym „AGRO-BUD”. Łączny koszt tej inwestycji: to blisko 3,5 mln zł. Dofinansowanie pozyskane z Banku Gospodarstwa Krajowego do remontu budynku mieszkalnego Widok 10 – wynosi 50 % wartości inwestycji. Dodatkowo w ramach środków z tzw. Funduszy Norweskich tj. ok. 1 mln zł Gmina Starachowice planuje realizację oferty Świetlicy Środowiskowej i Centrum Aktywności Społecznej. Termin zakończenia prac to IV kw. 2021 r.
– W miejsce komórek lokatorskich powstał budynek, w którym swoje miejsce znajdzie świetlica środowiskowa, nad którą będą 4 mieszkania chronione – mówi Prezydent Miasta Marek Materek. – Mieszkania chronione są w naszym systemie prawnym skierowane do osób, które znajdują się w kryzysowych sytuacjach, np. ofiar przemocy w rodzinie, czy dzieci opuszczających rodziny zastępcze czy domy dziecka. Kolejne takie mieszkania przygotowujemy na ulicy Słonecznej, wcześniej przekazaliśmy do użytkowania w bloku przy ul. Rogowskiego. Jednak potrzeby w tym zakresie są dużo większe.
30 odnowionych mieszkań
Niedawno ruszyła termomodernizacja oraz przebudowa 3 budynków mieszkalnych wielorodzinnych przy ul. Widok nr 3, nr 12, nr 14, realizowana w ramach zadania inwestycyjnego pn.: „Termomodernizacja budynków użyteczności publicznej w Starachowicach – etap III.” Inwestycja obejmuje trzy budynki i łącznie 30 mieszkań. Obecnie trwają prace rozbiórkowe we wszystkich trzech budynkach. Wykonawcą jest ARBUD INVESTMENT Sp. z o. o. Łączny koszt inwestycji to 5, 6 mln zł, dofinansowanie pozyskane z Banku Gospodarstwa Krajowego wynosi 85 % wartości inwestycji. Termin zakończenia realizacji inwestycji to II kw. 2022 r.
Najważniejsi w procesie rewitalizacji są mieszkańcy
Rewitalizacja to proces odnowy, to duże inwestycje, małe projekty, to działania dla społeczności lokalnej i ze społecznością lokalną, to konsultacje społeczne. Najważniejsi w procesie rewitalizacji są mieszkańcy, ich oczekiwania, potrzeby i ambicje. Rewitalizacja ma na celu podniesienie jakości życia mieszkańcom najbardziej zaniedbanych części miasta, a w szerszym ujęciu ma prowadzić do pobudzenia aktywności społecznej, rozwoju gospodarczego, odnowienia zniszczonych budynków, zagospodarowaniu zaniedbanych przestrzeni oraz zmiany wizerunku całego miasta.
Jacek Tarnowski, członek komitetu rewitalizacji: – Warto dodać, że rewitalizacja to nie tylko zrewitalizowane materii ale także rewitalizacja w obszarze społecznym, interakcje, wzajemna pomoc i aktywizowanie lokalnych środowisk.
– Wspomniałem o tym, mówiąc o Spółdzielni Socjalnej Agawa, która wykonała kapitalną robotę i która jest w obszarze rewitalizacji – mówi prezydent. – Kolejna to Spółdzielnia Socjalna Starachowiczanka, która m.in. ma za zadanie jak najwięcej osób wydobyć z grona podopiecznych pomocy społecznej.
Tadeusz Zieliński, członek komitetu rewitalizacyjnego podczas spotkania podziękował Zastępcy Prezydenta Miasta Anecie Nasternak za pracę włożoną w realizację procesu rewitalizacji i pozyskanie funduszy zewnętrznych na ten cel. Natomiast prezydenta zapytał o dalsze plany inwestycyjne dotyczące osiedla Widok.
– Tak jak wspomniałem, w najbliższych latach będziemy starali się pozyskać fundusze zewnętrzne na remonty ulic na tym obszarze, na Widok, Robotniczą, Zakładową i na Fabryczną. Mamy złożony wniosek o dofinansowanie na remont ul. Mickiewicza, mam nadzieję, że otrzymamy te fundusze, także na pozostałe na ulice. Co z resztą budynków? Tak jak wspominałem dla kolejnych 6 budynków mamy gotowe dokumentacje i w momencie, kiedy będziemy mieli dokąd przenieść mieszkańców na czas remontu, wtedy będziemy ogłaszali przetargi na wybór wykonawcy – powiedział Marek Materek.
Radny Rady Miejskiej Bronisław Paluch: – Moje pytanie dotyczy kosztów. Jak się mają koszty remontu tych czterech budynków w stosunku do kosztów nowych budynków mieszkalnych o podobnym metrażu?
– Koszty przebudowy i modernizacji przekraczają kwoty jakie musielibyśmy wydać na ich budowę od podstaw, w przeliczeniu na metr kwadratowy powierzchni użytkowej – odpowiedział prezydent, jednocześnie podkreślając, że gdyby nie pozyskiwane dotacje i fundusze zewnętrze spoza budżetu, trudno byłoby gminie zrealizować tak duży zakres inwestycji.
– Jak pan ocenia warunki mieszkaniowe tych budynków po zakończonej rewitalizacji? – to kolejne pytanie postawione przez radnego Bronisława Palucha.
Odpowiedzi udzielił Paweł Cieślik – kierownik robót.
– Jeśli chodzi o sam układ, to konserwator zabytków trzyma pieczę nad tymi budynkami i jesteśmy mocno ograniczeni w tym co robimy. Ogólnie wyremontowanych zostało 12 mieszkań w pierwszym budynku. Wszystkie mieszkania mają kuchnie z aneksem, do tego jest pokój i łazienka. Łazienka jest w każdym mieszkaniu. W momencie kiedy tutaj weszliśmy zastaliśmy jedną wspólną łazienkę dla mieszkańców jednej kondygnacji, do tego w katastrofalnym stanie. Po zakończeniu prac komfort mieszkańców wzrośnie o tysiąc procent.
W imieniu mieszkańców głos zabrała pani Kamila.
– Dziękujemy panu prezydentowi, pani prezydent, bo to były długie godziny pracy nad tym, aby to wszystko się zadziało i wyglądało tak, jak w tej chwili zaczyna wyglądać. Mamy pytanie bo budynki są piękne, ale nie mamy piwnic ani żadnych budynków gospodarczych. Prosimy, abyście Państwo pomyśleli nad tym. Mamy rowery, wózki dziecięce, gdzie my to pochowamy?
W miejscu dawnych piwnic powstały dodatkowe mieszkania.
– Pomyślimy nad rozwiązaniem – obiecał prezydent.
Podczas spotkania, za zgodą kierownika budowy, uczestnicy weszli do remontowanych pomieszczeń, oglądając wnętrza do których część z nich niebawem się wprowadzi.