GORZKI BILANS OTWARCIA

Sytuacja finansowa Powiatu pogorszyła się w ostatnim okresie i nowy Zarząd ma „twardy orzech do zgryzienia”, wszak nie tylko musi szukać środków do „załatania dziury” w oświacie. W minionych kilkunastu miesiącach zakończonej kadencji władz, wzrosło – jak mówi się nieoficjalnie,  zatrudnienie pracowników etatowych w Starostwie, nie do końca na niezbędnych stanowiskach, niektórym pracownikom dano podwyżki, zmieniono umowy zatrudnienia na czas nieokreślony. Nowy Zarząd Powiatu nie chciał komentować tych wiadomości, zaprezentował jednak dziennikarzom zestawienia finansowe, inwestycyjne czy kadrowe.
– Minął pierwszy miesiąc pracy nowego Zarządu Powiatu, to dobry czas, by się spotkać i opowiedzieć o obszarach funkcjonowania powiatu, które determinują codzienną pracę, stawiają wyzwania, a niekiedy spędzają sen z powiek – mówił starosta starachowicki Piotr Babicki.
Obecne zadłużenie Powiatu Starachowickiego wynosi ponad 34 miliony złotych, a w ciągu ostatnich dwóch lat, od 2016 roku, wzrosło o 11 milionów.
– Czym możemy to tłumaczyć? Czy możemy inwestycjami? – retorycznie pytał starosta, po czym przedstawił wykres prezentujący wydatki inwestycyjne Powiatu, które przez dwa lata (2017 i 2018 r.) utrzymywały się na podobnym poziomie, ponad 16 milionów złotych. W roku 2016 było to około 15 milionów
Istotnie jest zestawienie zadłużenia z wydatkami inwestycyjnymi. W 2014 roku, a więc w pierwszym roku ubiegłej kadencji władz, zadłużenie wynosiło prawie 23 miliony zł, przy inwestycjach wartości 18 757 989 zł. W roku 2016, zadłużenie to 23 838 008 zł, natomiast wydatki na inwestycje: 15 185 155 zł, w 2017 roku zadłużenie wyniosło 30 338 008 zł, wydatki inwestycyjne 16 404 854 zł, a w 2018, zadłużenie wzrosło o 4 miliony do ponad 34 milionów, przy minimalnym wzroście inwestycyjnym (16 622 649 zł). Pokrycie długu będzie wymagało więc długofalowych działań. Jednym z nich ma być optymalizacja kosztów funkcjonowania powiatu.
Starosta mówił o tym, co jest jednym z największych obciążeń budżetu Powiatu, czyli o oświacie. Wydatki na tę dziedzinę były przez ostatnie pięć lat mniej więcej na tym samie poziomie, około 34 mln złotych. Zmieniały się natomiast kwoty subwencji i dopłat do niej. Z roku na rok zmniejsza się subwencja oświatowa, więc coraz więcej pieniędzy trzeba dokładać z kasy powiatowej.
– Mamy mniej uczniów, więcej kształconych jest indywidualnie i więcej nauczycieli korzysta z urlopów na podratowanie zdrowia. To Powiat słono kosztuje (…) – mówił starosta. – Wartość brakujących środków w obszarze oświaty, które były niezbędne do zabezpieczenia roku 2018, to kwota 1 172 000 zł. Kwota, która mnie osobiście spędzała sen z powiek od pierwszych dni objęcia urzędu.
Zarząd Powiatu podjął działania oszczędnościowe przy współpracy z dyrektorami podległych mu jednostek i determinacji skarbnika powiatu.
– Udało się skutecznie ograniczyć wydatki i przy tym zaoszczędzić 400 tysięcy złotych, a funkcjonowanie jednostek zostało zabezpieczone do końca roku – dodał starosta. Sposobem na oszczędzanie ma być utworzenie Centrum Usług Wspólnych, czy wejście do grupy zakupowej w zakresie energii.
Nowy Zarząd Powiatu podał też dane dotyczące stanu zatrudnienia i wynagrodzeń w Starostwie Powiatowym. W roku 2014 zatrudnionych było 125 osób, w 2016 – 131, a w ciągu minionych dwóch lat się zwiększało. W 2017 r. pracę otrzymało, w porównaniu do roku poprzedniego, 11 osób i stan zatrudnienia wynosił 142 osoby, a w 2018 etaty otrzymały jeszcze cztery osoby. Wraz ze wzrostem zatrudnienia wzrosły koszty wynagrodzeń. W 2016 roku to kwota 5 717 189 zł, w 2017 r. już 6 296 849 zł, natomiast w ubiegłym roku 6 662 863 zł. Ostatnia kwota nie zawiera danych o ustawowych odprawach dla byłych członków Zarządu Powiatu i ekwiwalentach za niewykorzystane urlopy.
– Niestety, skutki finansowe decyzji podjętych przez Zarząd Powiatu w ostatnich miesiącach kadencyjnego urzędowania, odczuwać będziemy jeszcze 2019 roku – powiedział starosta Babicki. Przyznał też, że w tym okresie części pracownikom zostały zmienione umowy związane z okresem zatrudnienia na czas nieokreślony, podniesiono im także pensje. W obecnym roku analizowane będzie faktyczne zapotrzebowanie kadrowe.
– Nie można powiedzieć jednoznacznie, że są to etaty zbędne czy niezbędne. Nie można tego uogólniać. Przyglądamy się działaniu obecnego Starostwa. Procesu restrukturyzacyjnego nie unikniemy, ale jest to naturalny proces zmian – powiedział starosta.
– Nie przybyło na tyle zakresu obowiązków w Starostwie, by powiedzieć, że opcjonalnie tyle osób powinno być zatrudnionych – dodał Ryszard Nowak, członek Zarządu Powiatu. – Nie możemy po analizie stwierdzić jednoznacznie, że aż taka kadra powinna być w Starostwie zatrudniona. Z każdym kierownikiem będą przeprowadzone rozmowy zasadności zatrudnienia tych osób, żeby jak najbardziej prawidłowo wykonywać obowiązki. Jeśli okaże się, że określona grupa osób nie musi być aż tak duża, to będziemy musieli podjąć działania restrukturyzacyjne optymalizacji kosztów, polegające również na tym, że z niektórymi osobami trzeba będzie się rozstać.
– Przed nami wyzwania, którym wychodzimy naprzeciw – mówił starosta i przedstawił priorytety działań obecnego Zarządu Powiatu. Wśród nich są: wykonanie przejścia drogowego nad linią kolejową w ciągu ulicy Radomskiej w Starachowicach – wiaduktu, przebudowa dróg powiatowych: Majków – Marcinków – Wąchock, Rzepinek – Świślina – Szerzawy, Tychów Nowy – Ostrożanka i Jagodne – Gadka. To także współpraca z samorządami w zakresie budowy obwodnicy północno – zachodniej Starachowic oraz obwodnicy Wąchocka. Także termomodernizacja szpitala i placówek edukacyjnych, choć na to drugie zadanie powiat funduszy nie otrzymał, ale będzie poszukiwał źródeł finansowania. Są też na tej liście: optymalizacja kosztów funkcjonowania Powiatu, poprawa jakości kształcenia (w tym rozwój kształcenia zawodowego), poprawa jakości funkcjonowania szkół, poprawa zakresu i jakości usług oraz rozwój Powiatowego Zakładu Opieki Zdrowotnej, a także zacieśnianie współpracy z gminami powiatu starachowickiego związane ze stworzeniem wspólnej oferty imprez.
Na temat planowanych przenosin dwóch szkół średnich, tj. III Liceum Ogólnokształcącego i Zespołu Szkół Zawodowych nr 3 do nowych lokalizacji odpowiedział:
– Obowiązuje nas harmonogram ustawowy, jeżeli decyzje dotyczące przenoszenia szkół miałyby zapadać, to na sesji styczniowej przedłożymy Radzie Powiatu uchwałę intencyjną. Wtedy ruszy cała procedura, która zakończy się w marcu i wtedy ostateczne decyzje przez Radę Powiatu, dotyczące szkół zapadną. Natomiast teraz toczy się na ten temat dyskusja, trwa debata. Powołałem zespół, który oceni sprawę z punktu widzenia nieruchomości i z punktu widzenia społecznego – mówił starosta Babicki.
Zespół liczy osiem osób, a przewodniczy mu członek Zarządu Powiatu, Jerzy Materek.