Getting your Trinity Audio player ready...
|
Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW) ogłosił zawieszenie przyjmowania nowych wniosków w ramach programu „Czyste Powietrze” od 28 listopada 2024 roku. Prezes Funduszu, Dorota Zawadzka-Stępniak, wyjaśniła, że decyzja jest tymczasowa i wynika z konieczności przeprowadzenia gruntownej reformy programu. Przyjmowanie wniosków zostanie wznowione na wiosnę 2025 roku.
Powody zawieszenia programu
Reforma ma przeciwdziałać licznym nadużyciom, takim jak:
- Zawyżanie kosztów jednostkowych przez wykonawców.
- Nadużycia związane z pełnomocnictwami, które umożliwiały firmom uzyskiwanie zaliczek bez wywiązania się z umowy.
- Wielokrotne zawyżanie rachunków za usługi i materiały.
Robert Gajda, Wiceprezes NFOŚiGW , zapowiedział wprowadzenie maksymalnych cen na poszczególne elementy inwestycji oraz obowiązkowego ubezpieczenia OC dla wykonawców.
Zmiany w programie „Czyste Powietrze”
Planowane zmiany mają obejmować:
- Wprowadzenie operatorów, którzy będą wspierać beneficjentów w przygotowaniu i realizacji inwestycji.
- Obowiązkowy audyt energetyczny budynków.
- Ograniczenie najwyższych dotacji dla właścicieli budynków będących w ich posiadaniu przez co najmniej trzy lata.
Problemy z realizacją dotychczasowych wniosków
Fundusz boryka się z zaległościami – obecnie pozostaje nierozpatrzonych około 160 tys. wniosków, a na ich realizację potrzeba 2,6 mld zł. W ubiegłym roku do Funduszu wpływało średnio 3 tys. wniosków tygodniowo, natomiast w 2024 roku liczba ta wzrosła do 6–7 tys. z chwilowymi szczytami przekraczającymi 10 tys.
Środki na realizację programu „Czyste Powietrze”
NFOŚiGW zapewnia, że posiada zabezpieczenie finansowe zarówno na obecne zaległości, jak i na przyszłe dotacje. Pieniądze pochodzą m.in. z Krajowego Planu Odbudowy (14 mld zł) oraz programu FEnIKS (7,6 mld zł). Dodatkowo trwają przygotowania do wnioskowania o środki z Funduszu Modernizacyjnego (ponad 10 mld zł), które mają być dostępne od czerwca 2025 roku.
Program „Czyste Powietrze”, od początku swojego istnienia, przyjął ponad milion wniosków o łącznej wartości 37 mld zł. Do tej pory wypłacono niemal 14 mld zł dla 650 tys. beneficjentów.
Reforma ma na celu przywrócenie zaufania do programu i usprawnienie procesu przyznawania dotacji. Szczegóły nowej odsłony zostaną zaprezentowane w 2025 roku.