Radni Rady Miejskiej w styczniu br. podjęli uchwałę w sprawie zasad wykupu mieszkań komunalnych w Starachowicach. Z inicjatywy mieszkańców powstał projekt uchwały obywatelskiej, który wprowadzałby jeszcze większe ulgi dla mieszkańców.
Z propozycją zmian w uchwale o sprzedaży lokali mieszkalnych wyszedł zainicjowany przez starachowiczankę Sylwię Bujnowską Starachowicki Komitet Obywatelski. Zaproponowany przez nią projekt nie został poddany w styczniu br. pod obrady Rady Miejskiej. Przegłosowano wówczas projekt prezydenckiej administracji z możliwością wykupu mieszkania za 50 proc. wartości w przypadku budynków powstałych przed 1939 rokiem.
– W 2019 roku była uchwała, która zmieniła wysokość bonifikaty przy wykupie mieszkania z 50 na 30 proc. To spowodowało, że zainteresowanie wykupem lokali było znikome lub żadne. Obecna uchwała obowiązująca od stycznia 2024 roku wprowadziła zainicjowaną przeze mnie zmianę. Nie godziłam się na jednolitą bonifikatę dla budynków wzniesionych w różnych czasie, również w okresie między wojennym. To było niesprawiedliwe. Chodziło o to, by dać szansę mieszkańcom na to, by się stać właścicielem. Tym bardziej że mieszkańcy zostali postawieni przed wyborem wykupu mieszkania lub przesiedlenia – podkreśliła podczas poniedziałkowej (4 marca br.) konferencji prasowej Sylwia Bujnowska. – Treść pisma od gminy zbulwersowała mieszkańców, którzy obawiali się, że stracą dach nad głową, zamieszkując niekiedy w danym lokalu kilkadziesiąt lat. W uchwale o bonifikacie jest również wymóg zamieszkiwania minimum 10 lat, by wykupić lokal.
Przygotowany przez komitet projekt uchwały ma umożliwić mieszkańcom wykup na preferencyjnych warunkach.
– Wprowadzone 50 proc. dla budynków powstałych przed 1939 rokiem niczego nie zmienia, bo gmina nie ponosi nakładów na remonty i podniesienie standardów tych mieszkań. Gmina powinna wspierać mieszkańców w dochodzeniu do prawa własności, a nie zarabiać na mieszkańcach – mówiła S. Bujnowska.
Dlatego inicjatywa, przyjmując jako kryteria powstanie budynków, proponuje następujące bonifikaty: 99 proc. dla budynków powstałych przed 1939 rokiem;  70 proc. dla budynków, gdzie własność lokali gminnych wynosi od 1-3 mieszkań;  30 proc. dla pozostałych mieszkań.
Jeśli chodzi o lokale, gdzie gmina ma 100 proc. wartości, nie będą one podlegały możliwości wykupu.
– Trzeba uregulować sytuację między gminą a wspólnotami, by nie było niejasności. Gmina powinna interesować się losem posiadanych lokali, a nie przerzucać odpowiedzialność na wspólnoty mieszkaniowe – dodała starachowiczanka.
***
Urząd Miejski w Starachowicach odniósł się do słów, które padły podczas konferencji.
„W nawiązaniu do poniedziałkowej konferencji, odnosząc się do przedstawionych podczas niej informacji odnośnie sprzedaży mieszkań komunalnych we wspólnotach, w których gmina posiada od 1 do 3 mieszkań własnościowych, podkreślić należy, iż powielana jest nieprawda jakoby gmina „warunkowała” wykup mieszkania koniecznością jego opuszczenia.
Przypominam, iż w piśmie skierowanym do Najemców na przełomie sierpnia i września ubiegłego roku wskazano, w celach informacyjnych, jedynie na możliwość ustawowego prawa wypowiedzenia umowy najmu i zapewnienia innego lokalu zamiennego w zasobie gminnym. W kolejnych pismach skierowanych do Najemców, gmina  zagwarantowała Najemcom utrzymanie stosunku najmu, podtrzymując stanowisko Prezydenta, wyrażone podczas wrześniowego spotkania z najemcami lokali komunalnych. Co więcej, wychodząc naprzeciw oczekiwaniom mieszkańców, w Wieloletnim Programie Gospodarowania Mieszkaniowym Zasobem Gminny Starachowice na lata 2024-2028, przyjętym uchwałą Rady Miejskiej podczas styczniowej sesji zawarto zapis, w którym literalnie wskazano, iż „w przypadku pozostania w budynkach od 1 do 3 lokali mieszkalnych będących własnością gminy, gmina może skorzystać z ustawowego prawa wypowiedzenia umowy najmu i zapewnienia najemcom innego lokalu zamiennego w przypadku nieprzyjęcia przez najemcę złożonej oferty nabycia lokalu, o ile najemca wyrazi chęć zamieszkania w lokalu zamiennym”.
Powyższy zapis gwarantuje najemcom lokali komunalnych, iż w przypadku braku zainteresowania zamianą lokalu, gmina nie może podjąć żadnych działań mających na celu sprzedaż tego lokalu. W związku z powyższym, jako niezrozumiałe i wprowadzające opinię publiczną w błąd na temat polityki mieszkaniowej realizowanej przez władze miasta należy traktować słowa wypowiedziane podczas konferencji prasowej.
Kwestia nakładów finansowych poniesionych na najmowany lokal była wielokrotnie rozważana i przedstawiana podczas posiedzenia Rady Miejskiej. Ustawa o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i zmianie kodeksu cywilnego określa, co stanowi obowiązek Najemcy w zakresie utrzymania lokalu. Nakłady finansowe poniesione na bieżące utrzymanie lokalu, w tym nakłady poniesione na ulepszenia w tym lokalu, są obowiązkiem Najemcy. Nie ma zatem żadnej obiektywnej podstawy, aby te nakłady pomniejszały wartość najmowanego mieszkania, które stanowiąc mieszkaniowy zasób gminy, stanowi wspólny majątek gminny.
Starachowicki Komitet Obywatelski złożył swoją inicjatywę uchwałodawczą w dniu 25 stycznia 2024 roku. Zgłoszenie zostało podpisane przez grupę mieszkańców posiadających czynne prawo wyborcze do Rady. Przewodniczący Rady Miejskiej zweryfikował pozytywnie zgłoszenie Komitetu w zakresie wymogów, o których mowa w obowiązującej Uchwale Rady Miejskiej w sprawie obywatelskiej inicjatywy uchwałodawczej. Warto podkreślić, iż obowiązującym aktem prawnym dla tej procedury jest uchwała z lutego 2019 roku. Nowa uchwała, o której wspomina Pani Sylwia Bujnowska, przyjęta na sesji Rady Miejskiej w dniu 23 lutego 2024 r., dotyczy obywatelskich inicjatyw uchwałodawczych, które zostały rozpoczęte od momentu wejście w życie przepisów nowej uchwały. Po zakończonej weryfikacji zgłoszenia Przewodniczący Rady Miejskiej poinformował członków komitetu, iż w przedłożonym projekcie uchwały istnieje odwołanie do nieobowiązującej już uchwały w sprawie zasad sprzedaży lokali mieszkalnych Gminy Starachowice na rzecz ich najemców. Uchwała ta straciła moc podczas sesji w dniu 26 stycznia. W tym dniu przyjęta została nowa uchwała w przedmiotowej sprawie. Komitet otrzymał możliwość złożenia skorygowanego projektu uchwały w terminie do 26 lutego. Starachowicki Komitet Obywatelski przedłożył poprawiony projekt w wyznaczonym terminie.
W dniu 28 lutego Przewodniczący Rady Miejskiej poinformował członków Komitetu o pozytywnej weryfikacji wniosku i możliwości rozpoczęcia promocji inicjatywy uchwałodawczej. Promocja służy stworzeniu warunków umożliwiających przedstawieniu i wyjaśnieniu przez Komitet celów i treści projektu uchwały. Jednym z punktów takiej promocji jest zgromadzenie listy poparcia dla inicjatywy składającej się z co najmniej 300 osób.
Po zakończeniu zbierania, listy z podpisami przekazywane są do Przewodniczącego Rady Miejskiej. Następują kolejne etapy procedury. Sprawdzenie zgodności formalnej dokumentów i zebranych podpisów przez Przewodniczącego Rady Miejskiej w ciągu 14 dni od złożenia projektu, przekazanie projektu uchwały do Prezydenta, Skarbnika czy radcy prawnego z zakreśleniem 7-dniowego terminu do wyrażenia opinii. Po pozytywnym zakończeniu tych procedur projekt uchwały złożony przez Komitet zostanie skierowany do Komisji stałych Rady Miejskiej i umieszczony w porządku najbliższej sesji Rady Miejskiej. Przedstawiciele komitetu otrzymają informację o tych posiedzeniach co najmniej 3 dni przed ich rozpoczęciem.
W przypadku braku odpowiedniej liczby poparcia ze strony mieszkańców Rada Miejska może odmówić nadania biegu obywatelskiej inicjatywie uchwałodawczej i w ten sposób zakończyć całą procedurę. W związku z powyższym, przy spełnieniu wszystkich warunków, projekt uchwały złożony przez Komitet zostanie rozpatrzony przez Radę Miejską prawdopodobnie na sesji w kwietniu.
Uprzejmie informuję jednocześnie, iż w uzasadnieniu do obowiązującej uchwały Rady Miejskiej w Starachowicach w sprawie w sprawie zasad sprzedaży lokali mieszkalnych wchodzących w skład mieszkaniowego zasobu Gminy Starachowice na rzecz ich najemców nie ma słowa o dochodach gminy, a jedynie o wysokości bonifikat. Oczywistym jest jednak, że konsekwencją sprzedaży nieruchomości lokalowej jest wpływ środków do budżetu gminy.
Sprzedaż lokali odbywa się zawsze na wniosek Najemcy, który ma możliwość uzyskania wszystkich niezbędnych informacji tj. wielkości bonifikaty, jaka może zostać zastosowana przy sprzedaży oraz ceny, potrzebnych do oszacowania czy taki wykup jest przez Najemcę możliwy. Wielkość bonifikat przez ostatnie 10 lat ulegała zmianom, tak jak zmienia się sposób gospodarowania zasobem mieszkaniowym Gminy w zależności od potrzeb i w oparciu o obowiązujące regulacje prawne. Ostatnie zmiany wprowadzone przez radnych styczniową uchwałą są odpowiedzią na zapotrzebowanie zgłaszane przez Najemców na spotkaniach, jakie odbywały się w ubiegłym roku w Urzędzie Miejskim. Obecnie obowiązują dwie wysokości bonifikaty w zależności od roku, w którym budynek został oddany do użytkowania tj. w wysokości 30% i 50% przy okresie najmu powyżej 10 lat. Możliwa jest również sprzedaż na raty na wniosek nabywcy, a okres spłaty został wydłużony z pięciu na 10 lat.
Warto podkreślić, iż nowym rozwiązaniem jest zapis o niedoliczaniu do ceny sprzedaży lokalu kosztów związanych z wymianą i montażem stolarki okiennej, drzwiowej i innych elementów wyposażenia, które ponosiła Gmina Starachowice w okresie najmu”.