Perturbacje w gospodarce związane z wybuchem w 2020 roku pandemii koronawirusa nie pogorszyły kondycji starachowickich spółek komunalnych, a co najważniejsze nie pokrzyżowały realizacji ważnych inwestycji rozwojowych. Dodatkowo szefowie gminnych spółek rozszerzają prowadzoną działalność i nie boją się inwestować w nowe technologie i rozwiązania dostępne na rynku.
Spółki komunalne prowadzą działalność mającą na celu zaspokajanie potrzeb mieszkańców i lokalnych przedsiębiorców w zakresie: dostaw wody i odbioru ścieków, komunikacji, budownictwa mieszkalnego, dostaw energii cieplnej, odbioru odpadów komunalnych, czy też utrzymywania czystości i porządku na terenie miasta. W Starachowicach wymienione cele realizują: Spółdzielnia Socjalna „Starachowiczanka”, Przedsiębiorstwo Wodociągów i Komunikacji, Zakład Energetyki Cieplnej Komunikacja Miejska, Starachowickie Towarzystwo Budownictwa Społecznego.
Spółdzielnia Socjalna „Starachowiczanka”
Głównym celem funkcjonowania spółdzielni „Starachowiczanka” jest  przywrócenie na rynek pracy osób zagrożonych wykluczeniem społecznym, poprzez prowadzenie wspólnego przedsiębiorstwa oraz umożliwienie osobom pozostającym bez pracy i niepełnosprawnym aktywizacji zawodowej. Spółdzielnia, prężnie się rozwija i z roku na rok zwiększa zakres wykonywanych zadań.
Jak wynika z rocznego raportu w roku 2020 z Gminą Starachowice spółdzielnia  zawarła nowe umowy na świadczenie usług komunalnych: administrowanie cmentarzami komunalnymi w Starachowicach przy ul. Polnej, Zgodnej i Radomskiej, administrowanie szaletami miejskim. „Starachowiczanka” zajmowała się także koszeniem terenów zieleni miejskiej, oczyszczaniem ulic i chodników gminnych, opróżnianiem i konserwacją koszy ulicznych na terenie miasta. Do zadań spółdzielni należało letnie i zimowe utrzymanie terenów przystanków komunikacyjnych, administrowanie powierzchniami reklamowymi na wiatach przystankowych, wywóz odpadów wielkogabarytowych zalegających wokół gminnych nieruchomości mieszkalnych przy ulicach: Bugaj, Robotnicza i Widok w Starachowicach.
Od 1 stycznia 2020r. Spółdzielnię obowiązywała również umowa zawarta z Gminą Starachowice na świadczenie usługi całorocznego utrzymania czystości w budynku i utrzymania czystości na terenie przyległym do budynku Miejskiej Hali Targowej „Galeria Skałka” przy Al. Armii Krajowej 28  w Starachowicach. Z Gminą Starachowice Spółdzielnia Socjalna „Starachowiczanka” zawarła, po przeprowadzeniu postępowania zgodnie z Regulaminem udzielania zamówień publicznych, umowę na świadczenie usługi letniego utrzymania terenów przy gminnych nieruchomościach mieszkalnych w Starachowicach.
Dodatkowo w roku 2020 „Starachowiczanka” zawarła z różnego rodzaju podmiotami umowy na transport odpadów. Spółdzielnia nadal świadczy również usługi odpłatnego wynajmu kontenerów na potrzeby firm i osób prywatnych. Ogólnie wypracowany przez Spółdzielnię Socjalną „Starachowiczanka” zysk netto w roku 2020 wyniósł  584 570,77 zł. Wzorem lat ubiegłych w roku 2020r. Spółdzielnia Socjalna „Starachowiczanka” w celu dalszego rozwoju przedsiębiorstwa zakupiła kolejne niezbędne samochody i sprzęty oraz ogłosiła przetarg  na zakup ciągnika rolniczego wraz z kosiarką wysięgnikową i ładowaczem czołowym.
Na dzień 31.12.2020r. w Spółdzielni Socjalnej „Starachowiczanka” zatrudnionych było 16 osób (wraz z Prezesem) na podstawie umowy o pracę. Z kolei na umowę zlecenie średnio było to 12 osób. Aktualnie na umowę o pracę zatrudnionych jest 22 pracowników, na umowę zlecenie 6 osób. Liczba pracowników wzrasta w okresie letnim, gdy spółdzielnia wykonuje większą ilość zadań do ok 40 osób. Do Spółdzielni Socjalnej są również kierowane osoby skazane prawomocnym wyrokiem sądowym w celu wykonania prac społeczno-użytecznych.
– Aktualną sytuację w Spółdzielni Socjalnej „Starachowiczanka” oceniamy, jako dobrą – informuje prezes Jarosław Warszawa – Pomimo wciąż panującej pandemii wirusa Covid -19 Spółdzielnia stara się na bieżąco wykonywać zlecone jej zadania.  W miarę możliwości finansowych firmy kupowany jest niezbędny sprzęt, który usprawnia i pomaga łatwiej i szybciej wykonywać zlecone prace. Warto również podkreślić, że Spółdzielnia stale się rozwija. Przybywa nowych zleceń i możliwości funkcjonowania.
Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji
Miejskie wodociągi zakończyły rok 2020 stratą w wysokości blisko 700 tys zł, co nie przeszkodziło im w realizacji inwestycji za kwotę ponad 8 mln zł.
Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji spółka z o.o. w roku 2020, jak wynika z rocznego raportu, wypracowało przychód netto ze sprzedaży 27 375,3 tys. zł. przy kosztach działalności operacyjnej 29 417,3 tys. zł. Dzięki przychodom na pozostałych działalnościach strata netto wyniosła – 693 783,27zł. Najistotniejszym czynnikiem, który spowodował, taką stratę na działalności podstawowej był znaczący spadek sprzedaży wody (-3,7%) i odbioru ścieków (-5,4%), oraz znaczący wzrost cen zakupu energii elektrycznej ( śr. o 55%).   Pomimo odnotowania straty i trudnej pandemicznej rzeczywistości spółka, jak informuje jej prezes Jerzy Miśkiewicz, realizowała zadania inwestycyjne na kwotę 8 296.4 tys. zł – w szczególności Projekt „Modernizacja części osadowo-biogazowej oczyszczalni ścieków w Starachowicach”, zakup pojazdu diagnostycznego, budowa instalacji biodynamicznej stabilizacji osadów K-16, przebudowy sieci wod.-kan. (ul. Słowackiego, Owocowa, Smugowa, Lenartowska, Kielecka w Starachowicach Spacerowa w Brodach), budowa instalacji fotowoltaicznej.
W latach następnych Spółka zakończy inwestycje na Oczyszczalni Ścieków i budowę odcinka 6,2 km kanalizacji w Gminie Mirzec, będzie także  kontynuowała działania polegające na przebudowie infrastruktury wod.-kan., rozbudowy w miejscach gdzie powstają nowe domy i tam, gdzie jeszcze nie ma sieci kanalizacyjnej.
– Jednym z najważniejszych zadań do wykonania jest całkowita wymiana  magistralnych i rozdzielczych sieci wodociągowych w ulicy Konstytucji 3 Maja, Partyzantów i Parkowej, w kolejce czekają ulica Pileckiego, a na ukończeniu są ulice Zacisze, Zwierzyniecka, Owocowa w Starachowicach – informuje prezes przedsiębiorstwa Jerzy Miśkiewcz. –  Istotną inwestycją dla PWiK sp. z o.o. będzie przebudowa infrastruktury wodociągowej i kanalizacyjnej w obszarze budowy nowego wiaduktu w Starachowicach. Ustalenia i zakres wspólnych działań pomiędzy Starostą Powiatu Starachowickiego, Prezydentem Starachowic i PWiK sp. z o.o. już trwają.
Zakład Energetyki Cieplnej
Podstawową sferą działalności produkcyjnej Spółki jest wytwarzanie ciepła w źródłach własnych, oraz przesyłanie i dystrybucja tego ciepła do odbiorców własnymi sieciami ciepłowniczymi. Wielkość produkcji jest ściśle uzależniona od zapotrzebowania odbiorców na energię cieplną, będącego wypadkową decyzji odbiorców oraz warunków pogodowych. Do największych jej odbiorców należą: Starachowicka Spółdzielnia Mieszkaniowa, Spółdzielnia Mieszkaniowa Lokatorsko – Własnościowa „Wanacja”, PZOZ.
Przychody ze sprzedaży energii cieplnej, jak informuje prezes  Marcin Pocheć, za rok 2020 wyniosły 24 614 tys. zł. Spółka ZEC Starachowice zakupiła w 2020 roku łącznie 21 621,42 ton miału węglowego od Polskiej Grupy Górniczej Katowice, gwarantując tym samym bezpieczeństwo energetyczne dla miasta Starachowice w nadchodzącym sezonie grzewczym, jak również odpowiednią ilość zapasów miału energetycznego w magazynach.
Mimo stosunkowo ciepłej zimy w sezonie 2019/2020 przychody ze sprzedaży ciepła wzrosły o 3,1 % w stosunku do poprzedniego roku. Znacznie spadły natomiast przychody z działalności komunikacyjnej (o 17%). Powodem spadku przychodów ze sprzedaży, z działalności komunikacyjnej w 2020 roku były przede wszystkim ograniczenia wprowadzane w związku z wystąpieniem stanu epidemii.
W zakresie działalności komunikacyjnej, Spółka uzyskuje przychody ze sprzedaży biletów oraz z tytułu rekompensaty.
Kluczowe wskaźniki obrazujące działalność komunikacyjną kształtują się następująco:
– W roku 2020 spółka zakończyła zadania inwestycyjne na kwotę 1.787 943,23 zł oraz zrealizowano zakupy inwestycyjne na kwotę 85 277,80 zł. – informuje prezes spółki Marcin Pocheć. –  Środki na inwestycje pochodziły ze źródeł własnych oraz z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Kielcach  (854, 5 tys. zł.). Łączna wartość nakładów poniesionych na realizację zadań remontowych wyniosła 607 588,59 zł.
W roku 2021, z uwagi na  planowane w nadchodzących latach inwestycje o charakterze strategicznym, Spółka planuje wykonywanie zasadniczo tylko bieżących remontów, napraw i modernizacji sieci ciepłowniczej, na poziomie utrzymania jej w sprawności technicznej. W miarę możliwości Spółka będzie również starać się wykorzystywać możliwość podłączania nowych odbiorców do sieci ciepłowniczej.
Jedną z najważniejszych inwestycji jest budowa na terenie obecnej Ciepłowni C02 przy ulicy Ostrowieckiej w Starachowicach Instalacji Odzysku Energii (IOE). Uruchomienie inwestycji planowane jest na rok 2023. Kolejnym istotnym przedsięwzięciem jest przygotowanie koncepcji, a następnie realizacja inwestycji polegającej m.in. na modernizacji źródeł ciepła na Ciepłowni C01 przy ulicy Kościelnej, w sposób umożliwiający wyjście tej ciepłowni z systemu ETS. W założeniach inwestycja ta pozwoli na stosunkowo szybkie i na obecną sytuację prawną trwałe obniżenie kosztów wytwarzania ciepła, ponieważ po jej realizacji Spółka nie będzie musiała już ponosić kosztów związanych z obowiązkiem nabywania uprawnień do emisji CO2.
Starachowickie Towarzystwo Budownictwa Społecznego
Rok 2020 rok, jak wynika z rocznego sprawozdania, był kolejnym rokiem stabilnej sytuacji ekonomicznej w spółce Starachowickie Towarzystwo Budownictwa Społecznego „Wspólny Dom”. Uzyskanie dodatniego wyniku finansowego w kolejnym roku działania firmy daje gwarancję i możliwość sprawnego funkcjonowania Spółki bez zagrożeń finansowych.   W 2020 roku Spółka, przy uzyskanych przychodach netto ze sprzedaży produktów w wysokości 1 154 809,09 zł, osiągnęła zysk bilansowy brutto w wysokości 90 970,58 zł. w tym zobowiązanie z tytułu podatku dochodowego od osób prawnych wyniosło 2 498,00 zł.
–  STBS „Wspólny Dom” w 2021 roku kończy inwestycję polegającą na budowie trzech budynków mieszkalnych wielorodzinnych przy ul. Marszałka Józefa Piłsudskiego w Starachowicach- informuje prezes Igor Gajewski –   Dotychczasowy zasób mieszkaniowy STBS wynosił 99 lokali mieszkalnych. Realizacja powyższej inwestycji zwiększy zasób Spółki o kolejne 60 wykończonych mieszkań na wynajem. Koszt budowy budynków wyniósł 11 741 804,77 zł. Gmina Starachowice w latach 2019-2020 wniosła jako wkład własny środki w wysokości 6 mln zł, pozostałą część finansowania STBS uzyskał z preferencyjnego kredytu udzielanego przez BGK. Ponadto zmiany przepisów umożliwiły Gminie Starachowice zwiększenie kwoty bezzwrotnego dofinansowania do wysokości 4,2 mln zł. Ostatecznie wkład własny Gminy w powyższą inwestycję wyniesie jedynie około 1,8 mln zł.
Spółka rozpoczęła formalności związane z kolejną inwestycją mieszkaniową na terenie Gminy Starachowice przy ul. Świętego Jana Pawła II. Dotychczas wykonana została koncepcja projektowa, uzyskane zostały zapewnienia dostaw mediów oraz Warunki zabudowy i zagospodarowania terenu. Jednocześnie wykonana została mapa do celów projektowych. Aktualnie na ukończeniu są prace związane z przygotowaniem przetargu na wykonanie projektu technicznego. Budynek będzie posiadał 39 lokali mieszkalnych o zróżnicowanym metrażu od 31 m2 do 64 m2.